آشنایی با انواع شرکت‌ها در قانون ایران

مطابق قانون تجارت ایران، شرکت‌ها به ۷ نوع اصلی تقسیم می‌شوند. هر یک از این شرکت‌ها ویژگی‌ها و شرایط خاصی دارند:

1. شرکت سهامی (عام و خاص):

   • سهامی عام:
     شرکتی است که بخشی از سرمایه آن از طریق فروش سهام به عموم مردم تأمین می‌شود. این نوع شرکت‌ها معمولاً برای پروژه‌های بزرگ و فعالیت‌های عمومی تأسیس می‌شوند.
   • سهامی خاص:
     شرکتی است که تمام سرمایه آن توسط مؤسسان تأمین می‌شود و سهام آن در بازار بورس عرضه نمی‌شود.

2. شرکت با مسئولیت محدود:
   شرکتی است که برای فعالیت‌های کوچک و متوسط مناسب است. مسئولیت شرکا محدود به میزان سرمایه آن‌ها در شرکت است.

3. شرکت تضامنی:
   این نوع شرکت بیشتر برای فعالیت‌های خانوادگی یا شراکت‌های نزدیک مناسب است. مسئولیت شرکا نامحدود است و هر شریک موظف به پرداخت کل بدهی شرکت است.

4. شرکت نسبی:
   مشابه شرکت تضامنی است، با این تفاوت که مسئولیت شرکا به نسبت سهم آن‌ها در شرکت تقسیم می‌شود.

5. شرکت مختلط (سهامی و غیرسهامی):

   • مختلط سهامی: ترکیبی از شرکای سهامی و شرکای ضامن.
   • مختلط غیرسهامی: ترکیبی از شرکای ضامن و شرکای عادی.

6. شرکت تعاونی:
   این نوع شرکت با هدف کمک به اعضا و تأمین نیازهای آن‌ها تأسیس می‌شود و معمولاً در صنایع کوچک و متوسط فعالیت دارد.

7. شرکت‌های دانش‌بنیان:
   نوع جدیدی از شرکت‌ها که بر اساس نوآوری و فناوری تأسیس می‌شوند و به طور خاص از حمایت‌های دولتی برخوردارند.

تفاوت شرکت‌های سهامی خاص و مسئولیت محدود

شرکت سهامی خاص و شرکت با مسئولیت محدود از متداول‌ترین انواع شرکت‌ها در ایران هستند. در ادامه، این دو نوع شرکت را از جنبه‌های مختلف مقایسه می‌کنیم:

۱. سرمایه اولیه

• سهامی خاص:
  حداقل سرمایه اولیه برای تأسیس این شرکت ۱۰۰ هزار تومان است، اما تمام سرمایه باید توسط مؤسسان تأمین شود.
• مسئولیت محدود:
  حداقل سرمایه مشخصی نیاز ندارد، اما در عمل معمولاً حداقل ۱۰۰ هزار تومان در نظر گرفته می‌شود.

۲. مسئولیت شرکا

• سهامی خاص:
  مسئولیت سهامداران محدود به مبلغ سهام آن‌ها است.
• مسئولیت محدود:
  مسئولیت شرکا محدود به میزان سهم‌الشرکه آن‌ها در شرکت است.

۳. تعداد شرکا

• سهامی خاص:
  حداقل ۳ سهامدار و ۲ بازرس نیاز است.
• مسئولیت محدود:
  حداقل ۲ شریک کافی است و نیازی به بازرس وجود ندارد.

۴. تقسیم سهام یا سهم‌الشرکه

• سهامی خاص:
  سرمایه به صورت سهام تقسیم می‌شود.
• مسئولیت محدود:
  سرمایه به صورت سهم‌الشرکه بین شرکا تقسیم می‌شود.

۵. نقل و انتقال سرمایه

• سهامی خاص:
  انتقال سهام نیاز به تنظیم صورت‌جلسه و تأییدیه رسمی دارد.
• مسئولیت محدود:
  انتقال سهم‌الشرکه تنها با رضایت سایر شرکا امکان‌پذیر است.

۶. مراحل ثبت

• سهامی خاص:
  ثبت این شرکت پیچیده‌تر است و نیاز به تأییدیه‌های بیشتری دارد.
• مسئولیت محدود:
  فرآیند ثبت ساده‌تر و هزینه‌های کمتری دارد.

شرایط و ویژگی‌های شرکت‌های تعاونی

شرکت‌های تعاونی با هدف تأمین نیازهای اقتصادی و اجتماعی اعضای خود تأسیس می‌شوند و بر اساس اصول همیاری و همکاری عمل می‌کنند.

انواع شرکت‌های تعاونی

1. تولیدی:
   شرکت‌هایی که در زمینه تولید کالا یا خدمات فعالیت دارند.
2. توزیعی:
   شرکت‌هایی که هدفشان تأمین نیازهای مصرفی اعضا است.

ویژگی‌های شرکت تعاونی

• مشارکت اعضا:
  اعضا در مدیریت و سودآوری شرکت سهیم هستند.
• سرمایه اولیه:
  حداقل سرمایه مشخصی لازم نیست و سرمایه از طریق سهم اعضا تأمین می‌شود.
• تعداد اعضا:
  حداقل تعداد اعضای شرکت تعاونی ۷ نفر است.
• سود و زیان:
  سود و زیان بر اساس مشارکت اعضا تقسیم می‌شود.

مراحل ثبت شرکت تعاونی

1. تشکیل هیئت مؤسس:
   حداقل ۷ نفر به عنوان هیئت مؤسس انتخاب می‌شوند.
2. تهیه طرح پیشنهادی:
   هیئت مؤسس طرح اولیه فعالیت شرکت را تدوین می‌کند.
3. دریافت مجوز از وزارت تعاون:
   تأسیس شرکت تعاونی نیاز به تأیید وزارت تعاون دارد.
4. ثبت در اداره ثبت شرکت‌ها:
   با ارائه مدارک به اداره ثبت شرکت‌ها، شرکت تعاونی به صورت قانونی ثبت می‌شود.